Choroba zwyrodnieniowa stawów

Posted on 4 maja, 2012 in Choroby

Choroba zwyrodnieniowa stawów jest najczęstszym schorzeniem układu ruchu u osób dorosłych. I stanowi przyczynę obniżenia sprawności człowieka. Choroba zwyrodnieniowa stawów (chzs) spowodowana jest stałą i postępującą utrata chrząstki stawowej, w wyniku zaburzonej równowagi między biologiczną odpornością chrząstki a jej funkcją i działającymi siłami nacisku.

Zmiany zwyrodnieniowe rozwijają się w stawach maziówkowych, najczęściej chorobą dotknięte są stawy stóp, kolanowe, biodrowe, dolne odcinki kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego oraz ręce. Choroba rozwija się powoli ,od niewielkich zmian w chrząstce stawowej w postaci pęknięć i włókienkowatości poprzez jej postępujące zniszczenie . Postępująca przebudowa warstwy podchrzęstnej kości prowadzi do całkowitej jej utraty i odsłonięcia powierzchni stawowej. Szpara stawowa zanika a struktury wewnątrz są narażane na dalsze uszkodzenia.
Choroba została podzielona na
• Pierwotną – idiopatyczną, przyczyna nie jest znana
• Wtórną – której kluczową rolę odgrywają urazy, szczególnie powtarzające się mikrourazy jak również nieprawidłowości w budowie stawu i współtowarzyszące choroby.

Proces chorobowy dotyczy przede wszystkim chrząstki stawowej. Tkanka chrzęstna jest rodzajem tkanki łącznej szkieletowej, zbudowanej z komórek chrzęstnych – chondrocytów oraz substancji międzykomórkowej, składającej się z istoty podstawowej (kwasu hialuronowego i proteoglikanów) zwanej macierzą oraz dużych ilości włókien białkowych: klejodajnych (kolagenowych) i elastycznych.
Włókna kolagenu typu II tworzą rodzaj „rusztowania”, które nadaje chrząstce kształt, zapewnia spoistość i trwałość mechaniczną. Przestrzenie między włóknami wypełnione są wielkocząsteczkowymi kompleksami białek i glikozaminoglikanów, głównie siarczanu chondroityny i siarczanu keratanu. Białka wiążące („link proteins”) łączą poszczególne zespoły ze sobą i z cząsteczkami kwasu hialuronowego, tworząc rodzaj olbrzymich wielocząsteczkowych struktur. Cały ten kompleks odgrywa istotną rolę w utrzymaniu prawidłowej funkcji, wytrzymałości i odporności na obciążanie chrząstki stawowej.
Aby uchronić się od przykrych skutków jakie jest związane z chorobą należy przede wszystkim aktywnie spędzać czas ( pływanie, spacery, nordic walking). Niezbędne jest również wprowadzenie racjonalnego odżywiania, tak aby kontrolować wagę i zapewnić organizmowi niezbędnych witamin i minerałów. Można stosować również suplementy diety zawierające składniki , które wpływają w znaczący sposób na regenerację chrząstek stawowych i cały układ ruchu. Innowacyjne preparaty zawierające kwas hialuronowy i chondroitynę dzięki wysokiej wchłanialności działają kompleksowo na chrząstkę , a dzięki temu zmniejsza się bolesność stawów , zwiększa wytrzymałość i zakres ruchomości.
Leczenie zmian zwyrodnieniowych można podzielić na niefarmakologiczne, farmakologiczne i operacyjne. W tabeli przedstawiono wytyczne zgodnie z normami Europejskiej Ligi Przeciwreumatycznej (EULAR- 2003).
Metody leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów
I. Metody niefarmakologiczne
1. Edukacja i poradnictwo.
2. Obniżenie masy ciała.
3. Ćwiczenia usprawniające.
4. Fizykoterapia – krioterapia, termoterapia, ultradźwięki, magneto- i laseroterapia
5. Leczenie sanatoryjne.
6. Zaopatrzenie ortopedyczne.
7. Witaminy i składniki mineralne.
II. Farmakoterapia
1. Niesteroidowe leki przeciwzapalne.
2. Leki przeciwbólowe.
3. Wolno działające leki modyfikujące chrząstkę stawową.
4. Preparaty kwasu hialuronowego.
5. Leki psychotropowe i rozluźniające mięśnie.
6. Dostawowe glikokortykoidy.
7. Maści, żele.
III. Metody chirurgiczne
1. Osteotomia korekcyjna.
2. Zabiegi artroskopowe (synowektomia, oczyszczanie stawu – debridement).
3. Płukanie stawu.
4. Synowektomia operacyjna.
5. Endoprotezoplastyka.